​Oostende / Ostende

Deze belangrijke Vlaamse kuststad was eenvan de weinige steden in de Zuidelijke Nederlanden die niet zijn veroverd door Alessandro Farnese, prinsvan Parma. Toen in het jaar 1600 het Staatse leger onder leiding van prins Maurits een invasie in Vlaanderen waagde in een poging om Duinkerken te bemachtigen, was Oostende een belangrijk steunpunt voor het invasieleger. Na de slag bij Nieuwpoort keerde het Staatse leger ondanks de nipte overwinning onverrichterzake terug. Maar voor de aartshertogen was het duidelijk dat de stad Oostende kostte wat kostte veroverd moest worden. Het koninklijke leger heeft gedurende drie jaren de stad belegerd en uiteindelijk veroverd (1601-1604). De strijd duurde zo lang doordat de stad overzeevanuit de Republiek bevoorraad kon worden. Toen Oostende eenmaal werd overgegeven was de stad door alle krijgshandelingen niet meer dan een ruïne.

Anton van der Lem  

Website

Oostende gewonnen, Sluis verloren

 

Naslagwerken

1545-1575: Stedenatlas Jacob van Deventer : 245 stadsplattegronden uit 1545-1575 - schakels tussen verleden en heden  / Reinout Rutte en Bram van Nieuwenhuyze ; cartografie Yvonne van Mil. - Bussum : THOTH ; Tielt : Lannoo, 2018: p. 241.

1612: Beschryvinghe van alle de Neder-landen door Ludovico Guicciardini, vermeerderde uitgave, p. 307-308.​


Literatuur

Over vrybuters en quaetdoenders : terreur op het Vlaamse platteland (eind 16de eeuw) / Tim Piceu. - Leuven : Davidsfonds/Leuven, cop. 2008. - 293 p. : ill., krt. ; 24 cm. Met lit. opg. ISBN 978-90-5826-535-7

El sitio de Ostende y su representación en el arte / Werner Thomas. In: La imagen de la guerra en el arte de los antiguos Países Bajos: (2006), p. 213-246.
In: II, Entre la ficción y la realidad: memoria histórica, propaganda y consumo.

Werner Thomas red., De valvan het nieuwe Troje. Het belegvan Oostende 1601-1604 (Oostende/Leuven, 2004) 

Robert Gils, `Het belegvan Oostende (1601-1604)', Vesting. Tijdschriftvan de Simon Stevinstichting .. (2004) 3-10

The Ostend story : early tales of the great siege and the mediating role of Henrickvan Haestens / by Anna E.C. Simoni. - 't Goy-Houten : Hes & De Graaf, cop. 2003. - 232 p. : ill. ; 25 cm. - (Bibliotheca bibliographica Neerlandica, ISSN 1570-2162 ; vol. 38). Met index, lit. opg. ISBN 90-6194-159-8 geb.

Piet Lombaerde, `The Fortifications of Ostend during the great siege of 1601-1604', Fort. The international journal of fortifications and military architecture 27 (1999) 93-112

O. Debaere, `Het belegvan Oostende (1601-1604) en de snelle wederopbouwvan de havenstad', in: Verwoesting en wederopbouwvan steden,van de middeleeuwen tot heden. Handelingenvan het 18de internationaal colloquium te Spa, 10-12.ix.1996 (Brussel, 1999) 207-224

Piet Lombaerde, `Vlugschrift met voorstellingvan de belegeringvan Oostende op 8 januari 1602', in: L. Duerloo, W. Thomas red., Albrecht & Isabella 1598-1621. Catalogus (Brussel etc., 1998) 95

'Het belegvan Oostende, 1601-1604', in: Veldslagen in de Lage Landen / Luc de Vos ; [krt.: Sin Aerts]. - Leuven : Davidsfonds, cop. 1995, pp. 79-87. - 255 p. : ill., krt. ; 34 cm. Met lit. opg., index. ISBN 90-6152-895-X geb.

Het geslacht de Vriesevan Oostende : 300 jaar herenvan Oostende, Vinningen en Hoedekenskerke 1250-1568 / door: J. de Ruiter ; [transcripties verzorgd door P.A. Harthoorn]. - [Kapelle] : Nederlandse Genealogische Vereniging-Afd: Zeeland, [1993]. - 89 bl. : krt. ; 30 cm
Uitg. onder auspiciënvan de Prae 1600 Club, Werkgroep vor de studiesvan Middeleeuwse Genealogische en Historische Bronnen, Sectie Studies. - Met lit. opg., reg.

Piet Lombaerde, `De vestingbouwkundige werkenvan Oostende 1572-1865', De Plate, 1987, 236-249.

Tentoonstelling Manuscript en boek tot en met het belegvan Oostende in de protestantse kerk te Oostendevan 3 tot en met 12 april 1981. - [S.l.] : [s.n.], 1981. - ill. ; 30 cm.

Het oude Oostende en zijne driejarige belegering (1601-1604) : opkomst, bloei en ondergang, met de beroerten der XVIe eeuw / door Edw. Vlietinck. - [Oostende : Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, Afdeling Oostende, 1975]. - 324 p., [6] leaves of plates. : ill. ; 30 cm
Reprint of the 1897 ed. published by J. Vlietinck, Ostend. - Includes bibliographical references.

Het oude Oostende en zijne driejarige belegering (1601-1604) : opkomst, bloei en ondergang, met de beroerten der XVIe eeuw / met teekn., plgrn., zichten, enz.. - Oostende : Vlietinck, 1897. - 325 p. ; .. cm
Reprogr. herdr. Oostende, Vlaamse Vereniging voor Familiekunde, 1975.

Het voorspelvan Oostende's val (1599) / door W.E.van Damvan Isselt. - [S.l. : s.n.], 1919. - P. 208-217. ; 24 cm

Het oude Oostende en zijne driejarige belegering 1601-1604 : opkomst, bloei en ondergang, met de beroerten der 16e eeuw / Ed. Vlietinck. - Oostende, 1897. - Ill., facs. ; .. cm.

Het merkwaardig belegvan Ostende, 5 juli 1601-22 September 1604 / met een krt.van Ostende. - 's-Gravenhage :Van Stockum, 1887. - VI, 132 p. 

Geschiedkundig tafereel der intogtvan het Staatsche leger na de zegevierende overwinning bij Nieuwpoort, binnen Oostende den 2 junij 1600 te houden door heeren studenten der Utrechtsche Hooge School bij gelegenheid der feestviering 1836. - Utrecht : H.H.van Romondt, 1836. - ongepag. ; 17 cm

Nauwkeurige beschryving der oude en beroemde zee-stad Oostende, gelegen in Oostenryks Vlaenderen ... : op de wyzevan jaer-boeken / door Jacobus Bowens ; vercierd met grond-teekeningen, zoovan de oude alsvan de nieuwe stad. - Brugge : Joseph De Busscher, 1792. - 2 dl. ; in-4
Index.
Plaatsingscode UB Leiden: 467 B 1-2

L'Histoire de l'archiduc Albert, gouverneur général et puis prince souverain de la Belgique. - A Cologne : Chez les Heritiers de Corneille Egmond, 1693. - [16], 381 p. ; in-12. Auteur is: J. Bruslé de Montpleinchamp.
Hierin een gedetailleerd verslagvan het belegvan Oostende.
Plaatsingscode UB Leiden: 403 G 25 en 1010 B 10

Le memorable siege d'Ostende, decrit, et divise' en douze livres / Christophle de Bonours. - Bruxelles : Meerbeeck, 1628. - 601 p. : krt. ; .. cm
In Nederland alleen bij Defensiebibliotheken.

Oostende, vermaerde, gheweldighe, lanckduyrighe ende bloedighe belegheringhe, bestorminghe ende stoute aenvallen: mitsgaders de manlijcke teghenweer ... by den belegerden ... inde jaren 1601, 1602, 1603 ende 1604. warachetelick beschreven ... / Phil. Fleming. - 's Graven-hage : Aert Meuris, 1621. - [VIII], 599 p. : portr., ill. ; in-4
Auteur is: Phil. Fleming.
Plaatsingscode UB Leiden: 394 B 10 (zonder platen), 1123 A 6, Thysia 641

La nouvelle Troye ou memorable histoire du siege d'Ostende leus signalé qu'on ait veu en l'Europe ... avec ce qui s'est passé par chascun jour durant ledit siege depuis le 5 Juing 1601 jusqu'au 20 Septemb. 1604 qu'elle fut renduë : / recoeuillie des plus asseurés memoires par Henry Haestens. - Leyde : Loys. Elzevier, 1615. - X, 293 p. : titelvignet met spreuk: hodie mihi cras tibi; grav.van Mauritsvan Nassau binnen het voorwerk; uitsl. grav. buiten de tekst. ; 20 cm
Op verso titelp. wapen met spreuk: honi soit qui mal y pense. - Les Elzevier, nr. 99.
Plaatsingscode UB Leiden: 1122 A 26

Beschrijvinghe, des machtigen Heyrtochts uyt Hollandt nae Vlanderen, gedaen by de Hoogm. Heeren Staten Generael der Vereenichde Nederlanden.Van ghelijcken de bloedige ende strenge belegeringe der stadt Oostende. Voor oogen stellende al het voornaemste .... - De tweede Editie met vlijt oversien, vergroot ende verbetert, / door H.L.van Haestens. - Tot Leyden : By Henrick Haestens, 1614

De bloedige ende strenge belegeringhe der stadt Oostende in Vlaenderen / Henr.van Haestens. - Tot Leyden : by Henrickvan Haestens, 1613. - 174 p. : ill. ; in-4
Plaatsingscode UB Leiden: 446 B 7 en 1123 A 2

Dompe-trompe op het nievw registervan s'Hertogenbosch,van Ostende, endevan Vries-landt gestelt, etc. : tot verquickenvan de svvaermoedige gheesten: onse Princen ter eeren, ende Gode tot danckbaerheyts. - Tot Louende-ghem (, inden Voghelensanck) : by Roose-mondt Goe-maere, Anno 1606. - [38] p. ; in-4
Niet voor wel-doen, en blyde zyn.W.B. - Beschrijvingvan de dadenvan de aartshertogen envan Spinola. - Knuttel 1342; Petit 818.
Plaatsingscode UB Leiden: THYSPF 1296

Comptoir almanach oft Journael, op het jaer nae der gheboorte ons Heeren Jesu Christi 1605. Inhoudende de principaelste gheschiedenissen die binnen ende buyten der stadt Oostende gheschiet zijn,vanden eersten dach des beleghs tot het overgaen der selver stadt, midtsgaders noch eenige genoechelijcke fabelen hier achter by ghevoecht. Gepractiseert na den nieuwen ende ouden stijl: door D.D. Ambrosium Germanicum, lief-hebber der astrologien ... - Tot Amstelredam : ghedruckt by Cornelis Claesz.woonende opt Water, by de oude Brugghe int Schrijf-boeck, 1605. - in-4
Plaatsingscode UB Amsterdam: O 73-74 (4)

Histoire remarqvable et veritable de ce qvi s'est passé par chacun iour au siege de la ville d'Ostende ... iusques á present ... et ce qui s'est passé en l'isle de Cadsandt & au siege de l'Escluse à l'arriuee du Comte Maurice. - Paris : Chez Adrian Beys, 1604. - (XIV) en 264 p. ; in-4. Uit het hollandsch vertaald. Het privilegie op de keerzijdevan den titel, ged. 30 Juin 1604, luidt aan Jeremie Perier marchant libraire en l'université de Paris,van wien eene opdracht volgt aan den prinsvan Condé Daarna een voorberichtvan schrijver en vertaler; dan Description de Chariot ou pont de Pompee. Het Portrait de la ville d'Ostende, dat daarachter aangekondigd wordt, ontbreekt in l'ay recouuert plusiers mamoires de diuers lieux ... que i'ay adiousté icy ... aduis ou lettres escriptes d'Ostende, et autres endroicts. Dit bijvoegsel liiptvan omstreeks half Febr. tot 17 Juni 1604 (W.1004).
Plaatsingscode UB Leiden: 20677 C 119

Histoire remarquable et véritable de ce qui s'est passé par chacun iour au siège de la ville d'Ostende ... auec le portrait de la ville : et ce qui s"est passé en l'ÿsle de Cadsandt et au siège de l'Escluse à l'arriuée du Comte Maurice. - Paris : Jérémie Périer, 1604. - [VIII], 132 bl. ; in-8
Plaatsingscode UB Leiden: 1367 G 4: 1

t'Samen-spreeckinge ende beklach op de belegheringhe der stadt Oostende ... - t' Amstelredam : by Jan Batman, 1602. - in-4. Knuttel 1188. Rogge III p. 4.
Plaatsingscode UB Amsterdam: Pfl. i 16

Cort verhaelVan sulckx alsser ghepasseert is so binnen als buyten Oostende, sedert den vij. Januarij 1602. : Als wanneer den vyant vier, vijf, oft meer stormen op de selue stadt gedaen heeft. : Mitsgaders. De namenvande Hoofden de welcke dese stormen tegen de stadtvan Oostende, beleedt hebben. : Ende de namenvande voorsz. beleeders, dier doot ghebluen zijn. - Middelbvrgh, : By Symon Moulert, 1602. - 8 p. ; in-8
Knuttel 1186. Ook beschikbaar in microvorm
Plaatsingscode KB Den Haag: Knuttel 1186

Sommier verhaelvande seer heerlijcke ende triumphante victorie, die Godt de heere almachtich verleent heeft zijne princelijcke excellentie Mauritzvan Nassau, inde bataille geschiet tusschen Oostende e¯n Nieuwpoort by Wilckens Kercke, den 2. julij anno 1600 : met de missivevan credentievande edele heeren Staten Generael., aende heeren Statenvan Zeelandt. - Middelbvrch : Ghedruckt by Simon Moulert, 1600. - [6] p. ; in-?
Gheteeckent C. Aerssens.
Plaatsingscode KU Brabant: KOD 020 B 17