Dewez, Louis Dieudonné Joseph

Docent, rechterlijk ambtenaar, historicus en inspecteur van het onderwijs.

Namen, 4 januari 1760 - Brussel, 28 oktober 1838

Biografie

Louis Dewez begon als docent welsprekendheid op het college (middelbare school) van Nijvel, in Waals Brabant. Daar publiceerde hij een - wat gezwollen - lofdicht op de Friese zestiende-eeuwse staatsman Viglius van Aytta. Vermoedelijk had hij dat op 19-jarige leeftijd geschreven en ingestuurd naar de Keizerlijke Akademie van Wetenschappen te Brussel, die in 1779 een lofdicht op Viglius als prijsvraag had uitgeschreven. Na de inlijving van België bij het Franse rijk kreeg Dewez verschillende bestuurlijke en rechterlijke functies. Ondanks of juist door de aansluiting bij Frankrijk stimuleerde zijn vaderlands gevoel hem tot het schrijven van een volledige geschiedenis van zijn land, de eerste vaderlandse geschiedenis van België in de Franse taal. Het werk omvat de periode van de Romeinse tijd tot het Napoleontische tijdvak. Na de Franse tijd was hij werkzaam als inspecteur van het middelbaar onderwijs en werd hij in 1816 lid van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen en Schone Kunsten te Brussel. Sinds 1821 was hij tevens permanent secretaris van de Akademie. Op zijn vaderlandse geschiedenis volgde een geschiedenis van de Belgische vorstendommen tijdens de Middeleeuwen en enkele bewerkingen van zijn werk voor het middelbaar onderwijs. Daarnaast publiceerde hij over de geografische geschiedenis en gesteldheid van zijn geboortestreek. 

Historische werken

1. Éloge de Viglius de Zwichem d'Aytta / par Dewez .... - Nivelles : ?, 1790 [niet in GGC]

2.1. Histoire générale de la Belgique depuis la conquête de Cesar / par Dewez. - Bruxelles : Tarte, 1805-1807. - 7 dl. [xxxii en 280 + lix en 245 + lxiv en 303 + 324 + xxiv en 308 + iii en 300 + lxxii en 232 pp.]
Plaatsingscode UB Leiden: 404 E 1-7
I: Romeinse tijd tot en met de zevende eeuw
II: Achtste tot in het begin van de dertiende eeuw
III: Dertiende tot eind veertiende eeuw
IV:Eind veertiende eeuw tot 1573/1574
V: 1573/1574 tot de vrede van Munster
VI: Vrede van Munster tot de Brabantse omwenteling
VII: Brabantse omwenteling tot en met de inlijving bij Frankrijk

2.2. Histoire générale de la Belgique / par Dewez .... - Bruxelles : H. Tarlier ..., 1826-1828. - 7 dl. 

3.1. Histoire particulière des provinces Belgiques sous le gouvernement des ducs et des comtes : pour servir de complément à l'Histoire générale / par Dewez. - Bruxelles : Chez Adolphe Stapleaux, 1816. - 3 dl. 

3.2. Histoire particulière des provinces belgiques, sous le gouvernement des ducs et des comtes : pour servir de complément à l'Histoire générale / par Dewez .... - Bruxelles : Berthot ..., 1834. - 3 dln.

4. Abrégé de l'histoire de Belgique / par Dewez ... - Bruxelles? : ?, 1817 [niet in GGC]
Uitgave bedoeld voor het middelbaar onderwijs, evenals enkele boekjes in vraag- en antwoordvorm over de geschiedenis van de Belgische provincies.

5. Histoire du Pays de Liége / par M(onsieur) Dewez. - Bruxelles [etc.] : Delemer [etc.], 1822. - 2 dl.
Plaatsingscode UB Leiden: 441 F 34 of 1122 G 31-32

Commentaar

Het gedeelte  over de middeleeuwen en de Tachtigjarige Oorlog in Dewez' vaderlandse geschiedenis bevat in de kantlijnen veel verwijzingen naar zijn bronnen. Het tweede deel bevat zelfs een groot aantal Latijnse citaten ten behoeve van de geïnteresseerde lezer (p. ii-xlvii), maar een dergelijke toelichting is in de latere delen weer achterwege gelaten. Betreffende de Tachtigjarige Oorlog is het werk vooral gebaseerd op Strada en Bentivoglio. Daarnaast vermeldt Dewez regelmatig Van Meteren en Haraeus en een enkele keer Grotius. De latere delen bevatten nauwelijks nog verwijzingen. Hij besloot zijn boek met de vaststelling dat het gelukkig is voor de Belgen opgenomen te zijn in het grote volk der Fransen en daarmee onder de leiding van de grote Napoleon te staan. Maar in de tweede en voortgezette druk van 1826-1828 bleek hij een groot bewonderaar van Willem I. Na de Belgische omwenteling gold zijn uiteindelijke sympathie de onafhankelijke, vrije Belgische staat. 

Literatuur

Biographie Nationale V (Bruxelles, 1876), k. 912-916 (Louis Alvin); Le nouveau Dictionnaire des Belges (Bruxelles, 1992) 246.

Anton van der Lem, `Het nationale epos. Geschiedenis in één greep', in: De palimpsest : Geschiedschrijving in de Nederlanden 1500-2000 / onder red. van Jo Tollebeek, Tom Verschaffel, Leonard H.M. Wessels. - (2 dln., Hilversum : Verloren, 2002) I, 177-196

De hoed en de hond : geschiedschrijving in de Zuidelijke Nederlanden, 1715-1794 / door Tom Verschaffel. - Hilversum : Verloren, 1998. -( 510 p. : ill. ; 24 cm Met bibliogr., index, lit. opg. ISBN 90-6550-583-0) 86

Jean-Jacques Hoebanx, `L'histoire de Belgique dans quelques manuels scolaires', in: Histoire et historiens depuis 1830 en Belgique / numéro comp. par Hervé Hasquin. - Bruxelles : Université de Bruxelles, 1981. - 234 p. ; 24 cm. - (Revue de l'Université de Bruxelles, ISSN 0378-4606 ; 1981:1-2) 61-80

Cent ans d'histoire nationale en Belgique / Fernand Vercauteren. - Bruxelles : La Renaissance du Livre, 1959-.... - 1 dl. ; 24 cm. - (Notre passé) 

Le travail historique en Belgique : des origines à nos jours / Maurice A. Arnould. - Bruxelles : Editorial Office, [1953]. - 124 p. : ill. ; 22 cm
Met lit. opg. en index.

Historiographie de la Belgique des origines à 1830 / Maurice A. Arnould. - Bruxelles : Office de Publicité, 1947. - 77 p. : ill. ; 19 cm. - (Collection nationale. 7e série ; 80). Met index.