Point n'est besoin d'espérer pour entreprendre, ni
de réussir pour persévérer
Frans. Vertaling: Het is niet nodig te hopen om te ondernemen, noch [is het nodig] te
slagen om vol te houden.
Deze spreuk is vaak toegeschreven aan prins Willem I van Oranje, maar ook wel aan
stadhouder Willem II en stadhouder-koning Willem III. In de geschreven teksten van de
prins is de uitspraak echter nergens terug te vinden. Vrijwel zeker gaat het hier om een
hem toegeschreven uitspraak.
De Leidse hoogleraar in de vaderlandse geschiedenis, P.J. Blok, stelde de spreuk aan de
orde tijdens een voordracht voor de Historische Commissie van de Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde op 26 januari 1922. Daarbij zei hij o.a.: `Indertijd heeft Fruin
een dossier aangelegd over lijfspreuken van leden van het huis van Oranje, maar hij heeft
deze niet kunnen terechtbrengen; evenmin is dit spreker gelukt, die toch, evenals Fruin,
wel meent alle gepubliceerde werken van den Prins onder de ogen te hebben gehad. ... Het
komt spreker eerder voor dat spreuk en toekenning 18de eeuwsch zijn, maar in welk
geschrift zij het eerst zouden opduiken, blijft voor en na onbekend, en is ook nooit (bij
zijn weten) van Fransche zijde ernstig onderzocht' (Bron: Leiden,
Universiteits-bibliotheek, afdeling Westerse handschriften, archief Maatschappij der
Nederlandse letterkunde, inv. nr. 625, in dato).
Literatuur
Het werkende woord. Het Adagium van Willem de Zwijger / B.W. Schaper
In: Maatstaf : maandblad voor letteren, ISSN 0024-8851: vol. 2 (1954-1955), pag.
24-31.